Cầu trục là thiết bị được dùng để nâng hạ, di chuyển hàng hóa có khối lượng lớn trong các khu công nghiệp. Để thiết bị này có tuổi thọ bền lâu và vận hành hiệu quả thì cần phải thường xuyên bảo dưỡng định kỳ. Tuy nhiên còn rất nhiều người không biết đến quy trình bảo dưỡng cầu trục sao cho đúng kỹ thuật và hiệu quả nhất. Bài viết này chúng tôi sẽ hướng dẫn cho các bạn về quy trình bảo trì cầu trục đơn giản và hiệu quả.
Bảo dưỡng cầu trục giúp cầu trục vận hành bền bỉ và có tuổi thọ cao
Kiểm tra và bảo dưỡng cho cầu trục hàng ngày
Trước mỗi ca làm việc, người dùng cần phải kiểm tra kỹ càng cầu nâng trước khi vận hành để đảm bảo sự an toàn cho bản thân và những người làm việc xung quanh. Dưới đây là các công việc cần thực hiện trước khi vận hành máy:
- Kiểm tra xem cầu trục có bất kỳ tiếng kêu lạ hay khác thường nào không
- Xem độ rung từ motor, phanh của cả xe con và xe lớn. Nếu thấy cầu nâng rung thì có thể là gặp phải những nguyên nhân sau:
- Do kết cấu cơ khí của hệ thống phanh không được liên kết hoàn chỉnh.
- Do khe hở của phanh không được chính xác (với tời là 0.75mm và xe con, xe lớn là 0.6mm).
- Do trục motor và hộp giảm tốc không đồng tâm với nhau.
- Do khớp nối của motor không được tốt hoặc trục motor đã bị bẻ cong.
- Do hệ thống ray cáp và tủ điện không được chắc chắn.
- Kiểm tra độ rung của cầu nâng từ những kết cấu khác. Tìm rõ nguyên nhân để có biện pháp khắc phục hiệu quả. Dưới đây là một số nguyên nhân có thể gặp phải:
- Do khung dầm, ray của nhà xưởng không đủ độ cứng để tải.
- Do khung dầm và con lăn của cầu trục không để đúng vị trí.
- Do móc cẩu đã bị hỏng hoặc toàn bộ các bu lông ecu bị lỏng.
- Kiểm tra hệ thống puly của cầu trục xem có bị hỏng hóc không.
- Xem kỹ hệ thống dây cáp, đảm bảo không có đoạn nào bị xoắn; không nằm bên ngoài rãnh của tang cáp.
- Kiểm tra tất cả các hệ thống phanh về tình trạng tiếp xúc của các má phanh với vành phanh có đều không. Nếu không đều thì phải căn chỉnh lại và vệ sinh sạch sẽ bề mặt làm việc của bánh phanh giúp dầu mỡ, bụi bẩn không dính bám vào bánh phanh làm mất độ nhạy của phanh.
- Siết lại tất cả các ốc bu lông khóa cáp ở trên tời nhỏ và tời to.
Kiểm tra các ốc bulong xem có chặt không
- Kiểm tra xem dây cáp có bị xước, bị gấp hay bị đứt sợi nào không? Nếu có trường hợp nào xảy ra thì phải báo cáo cấp trên để cho cầu trục ngừng làm việc và thực hiện thay ngay.
- Xem dầu mỡ bôi trơn trên dây cáp có còn tốt không. Nếu thấy khô thì phải bôi mỡ bổ xung thêm.
- Kiểm tra lại toàn bộ các bộ phận trên cầu trục, siết chặt lại hệ thống bu lông, ê cu tại các vị trí ở chân phanh, chân động cơ, chân hộp giảm tốc, chân tời to và nhỏ hay ở mặt bích của các khớp nối.
- Kiểm tra hệ thống xe lớn, xe con của tời khi có tải. Chạy thử theo các chiều khác nhau xem có tiếng ồn hay độ rung quá lớn không hay không.
- Kiểm tra kỹ các bộ phận của động cơ như: thân động cơ, quạt gió và hộp đấu cáp lên động cơ xem có vấn đề gì không.
- Kiểm tra kỹ các cực hạn của cầu nâng.
Hướng dẫn bảo dưỡng cầu trục chuẩn kỹ thuật
Việc bảo dưỡng định kỳ giúp cho cầu trục hoạt động được hiệu quả, bền bỉ và tuổi thọ bền lâu. Tuy nhiên nhiều người vẫn chưa nắm rõ được các công việc cần phải thực hiện. Dưới đây là các công việc cần phải làm khi bảo dưỡng, bảo trì cầu trục.
Kiểm tra các bộ phận của cầu trục kỹ càng
Hướng dẫn bôi trơn chính xác và hiệu quả
-
Mục đích của việc bôi trơn
Việc bôi trơn cho cầu trục rất quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng làm việc của các chi tiết máy. Đồng thời giúp tăng tuổi thọ của các chi tiết máy lên và việc sản xuất được an toàn, tránh hư hỏng cho thiết bị. Do đó các bạn cần phải thường phải xuyên kiểm tra tình hình mỡ bôi trơn tại các điểm bôi trơn theo chu kỳ và thay thế dầu mỡ cho động cơ.
- Phương pháp bôi trơn các điểm trên cầu trục
-
- Với dây cáp bằng thép thì các bạn nên thực hiện bôi trơn 1 tháng/lần bằng phấn chì quét phủ đều.
- Các bộ phận khớp nối của cầu trục thì 3 tháng/lần bằng cách tra mỡ bằng tay.
- Gối đỡ ở các cụm bánh xe thì dùng máy bơm mỡ để tra 1 tháng/lần.
- Các hộp giảm tốc thì nên thay dầu ở thùng 6 tháng/lần.
- Các gối đỡ ở trên tang cuốn cáp, trục và puly móc cấu, trục và puly cố định trên xe con thì dùng máy bơm mỡ để tra 1 tháng/lần bằng mỡ chịu nhiệt.
- Bình dầu động cơ của phanh nên thay tháng/lần bằng dầu thủy lực.
- Những điều cần lưu ý khi bôi trơn cho cầu trục
Đối với các dây cáp trước khi tra mỡ bôi trơn phải vệ sinh sạch sẽ các chất bẩn bám trên dây. Sau đó dùng dầu hỏa làm sạch hết mỡ bôi trơn cũ; dùng khí nén với áp lực 1-2 bar để thổi sạch hết dầu hỏa dính đang bám trên dây cáp. Tiếp theo, các bạn để cho tang cáp quấn hết toàn bộ dây cáp lên đến vị trí cực hạn trên rồi quét phủ đều mỡ bôi trơn lên dây cáp theo chu vi của tang quấn cáp. Điều này giúp bôi trơn toàn bộ mặt ngoài của dây cáp và bảo vệ dây khỏi bị gỉ sét. Tiếp theo là cho tang cáp quay theo chiều ngược lại, nhả cho dây cáp xuống tới cực hạn dưới rồi quét phủ đều mỡ theo chu vi của tang quấn để có thể bôi trơn cho mặt trong của dây cáp.
Bôi trơn cho dây cáp của cầu trục
Thay dầu cũ trong hộp giảm tốc bằng cách tháo hết dầu cũ trong hộp ra sau đó dùng khí nén với áp lực cao thổi vào bên trong của hộp và vệ sinh sạch sẽ sao cho hết cặn bẩn và mạt sắt dính bám bên trong hộp. Sau đó đổ dầu vào hộp với lượng đủ theo mức báo dầu trong bình.
Các công việc bảo trì cho cầu trục
- Làm sạch và loại bỏ những bụi bẩn bám trên cầu trục bằng thiết bị khí nén hoặc giẻ ẩm sạch. Vệ sinh sạch sẽ các động cơ điện bằng khí nén có áp suất vừa phải.
- Siết chặt các đai ốc, bu lông ở chân phanh, chân động cơ và chân các hộp giảm tốc nếu kiểm tra thấy lỏng. Đặc biệt là ốc ở các khớp nối và những phần chuyển động. Các bạn nên vặn chặt bằng mô men lực xiết vừa đủ; không nên siết chặt với lực quá mạnh có thể làm mất ren của ốc.
- Kiểm tra các cơ cấu an toàn như các hộp và nắp bảo vệ, chỉ được phép tháo ra khi máy đã dừng hẳn và phải lắp lại trước khi khởi động lại máy.
- Kiểm tra tiếng ồn của các khớp nối xem có bất thường gì không. Nếu có tiếng ồn thì phải kiểm tra độ hở ở giữa các bánh răng có ăn khớp với nhau không. Và kiểm tra xem mỡ bôi trơn có được tra đầy đủ trong các khớp răng hay không.
- Kiểm tra xem dầu động cơ có bị rò rỉ mỡ ra ngoài từ các vòng gioăng kín không.
- Căn chỉnh lại độ đồng tâm giữa các trục và thay gioăng đệm nếu thấy gioăng quá cũ hoặc bị hỏng.
- Kiểm tra và siết chặt lại tất cả các bu lông khóa cáp trên tời nhỏ và tời to.
- Kiểm tra các gối đỡ ở tời lớn và tời nhỏ xem có tiếng kêu khác lạ nào không. Đồng thời kiểm tra độ rơ của các vòng bi luôn.
- Kiểm tra dây cáp có bị xước, bị xoắn hay bị đứt không
- Kiểm tra tình trạng tiếp xúc của má phanh với bánh phanh xem có đều không. Nếu không thì phải căn chỉnh lại luôn. Vệ sinh sạch sẽ bề mặt làm của các bánh phanh để tránh để tránh làm giảm độ ăn của phanh.
- Kiểm tra khả năng làm việc của móc cẩu xem có bị biến dạng hay hỏng hóc gì không. Các puly có bị kẹt không, dây cáp có bị lệch ra khỏi puly không. Nếu thấy cáp không đạt yêu cầu phải thay cáp mới ngay.
- Thay dầu cho động cơ theo chu kỳ để máy hoạt động được hiệu quả và bền bỉ.
- Kiểm tra mức dầu còn lại trong máy khi dừng. Nếu thấy gần hết thì cần phải bổ xung thêm và chọn loại dầu cùng loại để đổ vào.
- Kiểm tra hộp giảm tốc có bị rò rỉ không, nếu thấy rò rỉ phải khắc phục luôn.
- Kiểm tra hết các bu lông xem đã được vặn chặt chưa. Và kiểm tra các chi tiết có liên kết chắc chắn với nhau không.
- Kiểm tra tiếng ồn của bánh răng và vòng bi xem có bất thường không và bôi trơn cho nó.
Kiểm tra và sửa chữa những hư hỏng kịp thời cho cầu trục
Khi máy ngừng hoạt động các bạn cần tiến hành thực hiện các công việc kiểm tra như sau.
- Kiểm tra vị trí của các vòng bi ở trong và ngoài xem có phù hợp không.
- Vệ sinh sạch sẽ các ổ bi.
- Kiểm tra tình trạng của vỏ bọc xem có vết nứt nào không.
- Xoay chậm các trục xem có bị hư hỏng gì không.
- Kiểm tra tình trạng chuyển động của các bánh xe; độ tiếp xúc của chúng với đường ray có khít không. Tránh để dầu mỡ và bụi bẩn bám trên ray làm chệch bánh xe.
- Kiểm tra xem các bánh xe ở xe con và xe lớn có bị kẹt trên đường ray không?
- Kiểm tra các hộp giảm tốc ở các vị trí của xe con, xe lớn, tời to và tời nhỏ. Xem tình trạng ăn khớp của các bánh răng trong hộp có tốt không.
- Kiểm tra độ chắc chắn của các mối hàn ở tấm ép của đường ray ở xe con.
- Kiểm tra độ võng trên thanh xà chính và độ biến dạng của các chi tiết khác.
Hướng dẫn bảo dưỡng đặc biệt cho cầu trục
Nguyên tắc căn chỉnh phanh chính xác
Hệ thống phanh cầu trục là loại phanh điện tử hành trình ngắn. Khi có điện thì động cơ cánh quạt quay làm áp lực dầu bên trong bình tăng đẩy pittông và cần đẩy lên làm má phanh nhả ra.
Kiểm tra toàn bộ các chi tiết của cầu trục
Khi khe hở của má phanh và bánh quá lớn hay khi thực hiện thao tác phanh mà không ăn ngay; hoặc bị trôi thì cần phải điều chỉnh hành trình của bộ đẩy động luôn. Nguyên tắc điều chỉnh như sau: Nới lỏng hai ecu 6 và 8 trên cầu trục ra; sau đó xoay cần vít me 7 để chuyển động theo chiều siết vào của hai ecu 6, 8. Khi đó khe hở của má phanh và bánh sẽ giảm đi ngay. Mức điều chỉnh chính xác nhất của khe hở này là khoảng 0,6mm. Sau đó các bạn thử phanh nếu thấy đạt thì siết chặt hai ecu 6 và 8 lại để cố định cần vít me 7.
Chú ý:
- Khi điều chỉnh các bạn không nên để khe hở của má phanh và bánh nhỏ quá sẽ làm mòn má phanh nhanh.
- Khi điều chỉnh hành trình của bộ đẩy động không được thì phải điều chỉnh lực bẩy đẩy động theo phương pháp sau:
- Nới lỏng ecu 4 để kẹp chặt đầu vuông ở phần đuôi của cần vít me 3, xoay ecu 5 điều chỉnh lò xo bên trong đường giá.
- Sau khi điều chỉnh xong thì siết chặt ecu 4 và 5 lại.
- Khi căn chỉnh cần phải chú ý khe hở của hai má phanh ở hai bên bánh phanh sao cho đều nhau bằng cách điều chỉnh ecu 1.
Nguyên tắc thay cáp mới
Khi thay cáp mới cần phải đảm bảo được điều kiện là đúng quy cách; đúng mẫu mã và chiều dài cáp phải như thiết kế ban đầu. Đường kính của cáp không được lớn hơn hoặc nhỏ hơn 0,05dm so với dây cáp ban đầu. Các bạn chỉ cần thay theo đúng nguyên tắc như sau:
- Hạ móc cẩu lên trên một giá đỡ có độ cao phù hợp. Tháo nắp bảo vệ tời ra và sau đó tháo cáp từ bạc kép cáp ra bằng cách chạy motor tời để nhả dây cáp từ chống cáp và tháo bu lông đai ốc ở kẹp ra.
- Đưa cáp mới vào đúng rãnh trên tang cáp. Sau đó cố định đầu cáp tại kẹp tang cáp lại rồi dùng lực xiết chặt lại.
- Quấn cáp lên trên trống cáp và luồn cáp quanh puly.
- Lắp nêm cáp vào và ép cáp quanh nêm và bạc kẹp cáp. Rút cáp vào bạc kẹp cáp rồi cố định kẹp cáp đến vị trí chết cuối cùng luôn.
- Kiểm tra hoạt động cực hạn có chính xác hay không sau khi thay cáp mới. Cần thử tời lên xuống để căn chỉnh mức độ phù hợp.
- Kiểm tra xem có bị xoắn cáp ở đoạn nào không. Nếu có phải tháo bạc kẹp cáp ra để tách xoắn.
Bên trên là các thông tin chúng tôi hướng dẫn các bạn cách bảo dưỡng cầu trục đơn giản, hiệu quả. Để việc bảo dưỡng được diễn ra thuận lợi và nhanh chóng; các bạn cần phải chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ thông thường như: Các loại cờ lê, mỏ lết, chìa khóa lục giác, bơm mỡ bằng tay, giẻ lau.
